EFSAD’ın 13 Mart Cuma günkü konuğu, fotoğrafın yanında yönetmenlik ve yapımcılık tecrübeleri de bulunan Şebnem Köken. Özdilek Sanat Merkezi’nde bizlerle Van’ın Ulupamir köyüne yerleşmiş Kırgız Türkleri‘nin hikayesini fotoğraf gösterisi ile paylaşacak.
Biz de tüm fotoğraf severleri Ulupamir köyündeki yaşamları keşfetmeye davet ediyoruz.
Özdilek Sanat Merkezi 13 Mart 2015 Cuma 19:00
EFSAD fotoğraf gösterileri ücretsiz olup her isteyen katılabilir.
Web: www.sebnemkoken.com
Ulupamir
Van’ın Erciş ilçesinde yer alan küçük bir köy Ulupamir. Köyün tamamını oluşturan Kırgız Türkleri 1982 yılında Kenan Evren’in aracılığıyla gelmişler ülkemize. Asıl vatanları Afganistan’ın kuzeyinde yer alan Pamir dağlarının etekleri… Pamir dünyanın çatısı… İklimi soğuk… ( ama aksine insanları çok sıcak) Oksijen seviyesi o kadar düşük ki çakmak çakmıyor, mikroplar yaşayamıyor… Hatta helikopterler bile zor uçuyormuş Ulupamirliler’ in anlatımına göre… Mutlu insanlar Ulupamirliler. Hayat şartları çok zor da olsa seviyorlar memleketlerini ama Rusya’nın artan baskıları onları göç etmeye zorlamış. 1978 yılında ilk olarak Pakistan’a yerleşmişler. Yolda canlar yitirmişler. Geride bırakmak zorunda kaldıkları olmuş. Mikrop görmeyen bünyeleri sıcağın da etkisiyle pek çok hastalığa maruz kalmış Pakistan’da. 450 kişi yaşamını yitirmiş.
Pakistan’daki kayıplardan sonra Alaska’ya da davet edilmişler yeni bir hayat için ama onlar kültürümüz benzer diye Türkiye’nin davetine icabet etmiş ve bugünkü köylerine yerleşmişler. Ama yerleştikleri coğrafyanın da zor koşulları var tabi o dönemde… O bölgedeki tek Türk köyü Ulupamir ve PKK’yla asker arasındaki çatışmaların yoğun yaşandığı bir zaman…
Köyde geleneklere bağlı bir hayat görebilirsiniz. Kıyafetlerinden konuşmalarına Kırgız kültürü hakim ve bu onlar için çok önemli. Şu an hayvancılık ve koruculukla geçimlerini sağlıyorlar. Türkiye’nin tüm köylerinde olduğu gibi gençlerin çoğunluğu büyük şehirlere göç ediyor. Bu Kırgız Türkleri’ni oldukça endişelendiriyor. Pamir’i ve göçü görmeyen yeni neslin köklerinden kopmalarından korkuyorlar ve aslında Ulupamir köyünün, kültürlerini yaşatabilmek için ellerinde kalan son şey olduklarının farkındalar.
Şebnem Köken
“Eskişehir Fatih Fen Lisesi’nden mezun oldum. Bilkent Bilgisayar Mühendisliği’ ni burslu kazandım ve mezun oldum. Sonrasında Ankara’da askeri bir şirkette çok güzel insanlarla çok güzel bir işte 8 ay kadar mühendislik yaptım ama gönlüm sinemadaydı. Eskişehir Anadolu Üniversitesi’nde Sinema TV üzerine yüksek lisansa başladım. Yaşlıyım okumayı bekleyemem hemen sahaya inmem lazım derken İstanbul’ da buldum kendimi. Bir ajansta montajcı, kurgucu olarak çalışmaya başladım. Sonrasında özel bir tv kanalında yapımcı, yönetmen olarak teknoloji ve fotoğrafçılık ile ilgili TV programları hazırladım. O zamana kadar Fotoğraf hakkında detaylı hiç bir TV programı yapılmamıştı Türkiye’de. Yaklaşık 150 bölümlük Kadraj’ la çok güzel konular işledik fotoğrafçılık üzerine. Programı hazırlarken Fotoğraf’a aşık olunca Fotoğrafçılık eğitimi almaya karar verdim. Marmara Üniversitesi Fotoğraf Bölümü’nde yüksek lisansımı tamamladım. Sonrasında uluslararası bir haber kanalının Türkiye ayağında belgesel çekmeye başladım. Sonrası yine Eskişehir… Şu an daha çok stok fotoğrafçılığı, Demotix ve DepoPhotos için fotomuhabirlik yapıyorum. Bağımsız yönetmen ve yapımcı olarak dönem dönem çalışmalarda bulunuyorum. ”