EFSAD | Eskişehir Fotoğraf Sanatı Derneği
EFSAD’ın 28 Şubat tarihli konuğu Türk fotoğrafında farklı bir izi bulunan, kavramsal yönü ve disiplinler arası yaklaşımı ağır basan işleri ile tanınan bir usta fotoğrafçı Orhan Cem Çetin. Üç yıl önce konuğumuz olmuş ve bizlere keyifli bir fotoğraf akşamı yaşatmış olan sanatçı Eskişehirli fotoğraf severlerle iki çalışmasını paylaşacak.
İlk çalışma “Gümüş Gezegen – Silver Planet” ismini taşıyor. Hayatın hızı, aklı zorlayan bir tempoyla artarken, belki de bu kemirici ivmeye verilen yanıtın, aksine yavaşlaması gerek diyor Çetin. Son serilerinde yalın, doğrudan, saf bir fotoğraf tekniğine ulaşmış gibi görünen Çetin, adeta bir döngüyü tamamlayarak ani bir dönüş yapıyor ve ilk dönem işlerini hatırlatan, çok daha kişisel, daha özgün, yer yer daha gizemli bir seri sunuyor. Sanatçının son üç yılının gündemini yansıtan ve esasen bir hafıza dökümü olan Gümüş Gezegen serisi, adını teknik sürecin ilk halkasını oluşturan gümüş taneciklerinden alıyor. Kimya, mercek, elektrik, fırça, boya, su, günışığı, yapay ışık, yapay zeka, irade ve tesadüfler arasında defalarca gidip gelen uzun ve külfetli süreç, unutulmaz zamanların zihindeki temsilleri, hayali andaçları olarak kağıda dökülüyor.
Ortaya çıkan dil ve bu dille anlatılan hikayeler, Çetin’in bugüne dek başvurduğu tüm görsel dokunuşların harmanı. Hepsinden tatlar taşıyor ve her bir sahnenin aklında nasıl yer etmesini uygun bulduğunu ortaya koyuyor.
Sanatçının paylaşacağı ikinci çalışması “Herkes İçin Duvar Kağıtları // Wallpapers For All”. Bu serinin esin kaynağı, gözlerimizi ayırmadığımız ekranlı cihazlardır. Ekranı, kullanıcının seçtiği bir görüntü kaplıyor. Açılan pencerelerin aralarını doldurduğundan olsa gerek “duvar kâğıdı” diye anılan bu görüntü sadece bir süs değil. Ara sıra, bir uygulamadan diğerine geçerken, cihazı açarken ya da kapatırken ya da ekrana şöyle bir göz attığımızda bize yaşamın ve varoluşun kullandığımız cihazın taşıyamayacağı derinlikte olduğunu hatırlatıyor. Sorumluluklarımızı, hesaplaşmalarımızı, tutkularımızı, gelecek kurgumuzu bize hatırlatıyor. Bu yüzden duvar kâğıdı dikkatle seçiliyor.
O halde bu alan bir fotoğrafçı için yeni bir mecra olamaz mı? Sergilenen fotoğrafları telefonunuzun ya da tablet bilgisayarınızın ekranında hayal edin. Altında yazan notu okuyun ve ne hakkında düşünmenizin önerildiğini de öğrenin. Beğenmezseniz, bir başkasını deneyin. Gündeminize uygun bir duvar kâğıdı mutlaka bulacaksınız.
Keyifli bir fotoğraf akşamı için sizleri bu güzel EFSAD etkinliğine davet ediyoruz.
28 Şubat 2014 Cuma 19:00 Özdilek Sanat Merkezi
Orhan Cem Çetin kimdir?
“Fotoğraf esasen, ancak ona bakan birey tarafından, oldukça karmaşık ve çoğunlukla bilinçaltı süreçler sonucunda anlamlandırılan, kendisi kör ve anlamdan yoksun bir görsel imgedir.
Fotoğrafa, izleyen değil de onu üreten kişi tarafından belli anlamların yüklenmesi, fotoğrafın bir taşıyıcı haline getirilmesi de bir o kadar karmaşık süreçler gerektirir ve net ifadeler oluşturmak oldukça güç, neredeyse imkansızdır. Sadece görsel tatminlerle ya da izleyicinin serbest çağrışımlarıyla yetinmek istemediğimde, iletmeye çalıştığım ifadenin tarih ve coğrafyadan bağımsız olarak netleşmesi, net kalması için fotoğrafın dışında başka malzemelere, başka yapı taşlarına, ek ifade olanaklarına ve özellikle de söze yani metinlere başvuruyorum.
İfadenin net, anlaşılır ve incelikli olabilmesinin bir yolunun da lokal olmak, şimdi ve buradaki izleyici için üretmek olduğunu, bunun için de izleyiciye çok yakın durmak gerektiğini düşünüyorum.”
1960 yılında İstanbul’da doğan Çetin, fotoğraf alanında kendisini yetiştirdi. 1982 yılında Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nde lisans, 2009 yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi Görsel İletişim Tasarımı Bölümü’nde yüksek lisans derecesini tamamladı.
İlk kişisel sergisi Tanıdık Şeyler‘i 1988 yılında açtığında, fotoğrafta alternatif yaklaşımı ile dikkat çekti. Çetin o tarihten bu yana çok sayıda kişisel proje gerçekleştirmiş, farklı disiplinlerden sanatçılar ile birlikte çok sayıda ortak projede yer almıştır.
Çetin sanat çalışmalarının yanı sıra hayatını editoryal fotoğrafçılık, fotoğraf teknikleri/teknolojisi alanında danışmanlık ve fotoğraf eğitmenliği yaparak kazanmaktadır. Halen İstanbul Bilgi Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi ve Galata Fotoğrafhanesi Fotoğraf Akademisi’nin eğitmen kadrosundadır ve İstanbul Modern Sanat Müzesi Fotoğraf Galerisi danışma kurulu üyesidir.
1985 yılından bu yana fotoğraf sektöründe farklı pozisyonlarda çalışmış olan Çetin yurt dışında çok sayıda eğitim programına katılmış, kendisi de farklı ülkelerde profesyonellere ve üniversite öğrencilerine yönelik dersler, atölyeler geçekleştirmiştir.
1980′lerin sonlarından itibaren Türkiye’de fotoğraf eğitimine katkıda bulunan sanatçının uzun süre çalıştığı kurumlar arasında İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi, Yıldız Teknik Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu, Yeditepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Akademi İstanbul, İFSAK, kurucularından olduğu Galata Fotoğrafhanesi Fotoğraf Akademisi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi İletişim Fakültesi sayılabilir.
Fotoğraf editörlüğü, çevirmenlik ve fotoğraf yazarlığı da yapan Çetin’in kişisel çalışmaları, denemeleri ve eleştiri metinleri farklı basılı ve on-line dergilerde yer almaktadır.
Orhan Cem Çetin sergi, gösteri ve performanslarında kavramsal, disiplinler arası ve cesaretli tutumu ile tanınmaktadır.
Sanatçının 2000 yılında Karakutu Cep Fotoğraf Albümleri dizisi içinde yer alan mini albümü Renk’arnasyon, 2004 yılında ise fotoğraf ve kara mizah içeren metinlerden oluşan kitabı Bedava Gergedan (Okuyanus Yayınevi) yayınlanmıştır.
Çetin, Sanatorium Galeri tarafından temsil edilmektedir.
Kişisel Sergiler ve projeler
2014
Gümüş Gezgen (fotoğraf), Sanatorium Galeri, İstanbul
2013
Portfolio Serisi II: Orhan Cem Çetin (fotoğraf, video, metin), retrospektif sergi. Küratör: Marcus Graf; PlatoSanat, İstanbul
2011
Yeni Çağ (fotoğraf), Kusursuzluk Zaman Alır (Bir Gün Çok Güzel Olacağım) serisi ile birlikte; Sanatorium Galeri, İstanbul
2008
Artıklar (fotoğraf) Yan Gastrobar, İstanbul
2006
81. Cadde (Video ve projeksiyon dekor / Özgür Erkekli için), İstanbul Devlet Tiyatrosu, İstanbul
2003
Hayatımın Fotoğrafı (fotoğraf) İstanbul Bienali, Oda’da Buluşmalar, Kuledibi, İstanbul
2002
Yaklaş! (fotoğraf) Atatürk Kültür Merkezi, İzmir / Context:Europe 2002 Sanat Festivali, Theater Des Augenblicks, Viyana
Ticket (fotoğraf) Yeni Balkan Fotoğraf Festivali, Iliois Sanat Merkezi, Selanik
2001
Bilet (fotoğraf) İMKB Sanat Galerisi, İstanbul
1999
Düşdeğirmeni (metin ve fotoğraf) İFSAK İstanbul Fotoğraf Günleri, Taksim Sanat Galerisi, İstanbul
1997
Böyle Fotoğralar Yok (fotoğraf tasvirleri) Eklisia Sanat Galerisi, Gümüşlük, Muğla
Uyku (performans), İstanbul Performans Günleri, Tarihi Darphane, İstanbul
Bir Fotoğraf Sergisi (Özgür Erkekli ile, happening), Tarihi Darphane, İstanbul
Umbra (Figen Evren ile, fotografik gölge tiyatrosu), İstanbul Saydam Günleri, İtalyan Kültür Merkezi, İstanbul
1995
Çalıntı Düşler (fotoğraf, yaratıcı oyuncu Merih Atalay ile), Bilişim Kurultayı, İstanbul
1993
Renk’arnasyon (erken sayısal fotoğraf) Aksanat, İstanbul
1989
Yumuşak Şeyler (fotoğraf), Vakkorama, İstanbul
1988
Tanıdık Şeyler (fotoğraf) Refo Fotoğraf Galerisi, İstanbul
Karma Sergiler, Ortak Projeler
2013
Geçmiş ve Gelecek, İstanbul Modern koleksiyon sergisi. Küratör: Levent Çalıkoğlu. İstanbul Modern Sanat Müzesi, İstanbul
2012
Karşılaşmalar: Türk Çağdaş Sanatı Kore’de, Küratör: Hasan Bülent Kahraman. Insadong, Seul, Kore
Müze İçinde Bir Müze, Küratör: Fırat Arapoğlu. Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi, İstanbul
Dünden Sonra, Fotoğraf koleksiyonundan bir seçki. Küratör: Engin Özendes. İstanbul Modern Sanat Müzesi, İstanbul
Gerçeklik Terörü, Koordinasyon: Periferi Kolektif. Depo, İstanbul
2011
İkametgah Kadıköy, Asfalt Art Gallery, İstanbul
İstanbullaşmak, Salt Beyoğlu, İstanbul
Suistimal, Sanatorium Galeri, İstanbul
Canım Lütfen Yapma! (Fırat Arapoğlu – Uluslararası Sanat Eleştirmenleri Derneği AICA ile), Proje 4L – Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi, İstanbul
Re-Dejenerasyon (A ve B başlıklı fotoğraf çalışması ve Konuşma, iş yapıyorum başlıklı performans / sanatçı konuşması ile), Sanatorium Galeri, İstanbul
Eve Dönüş, Sanatorium Galeri / Güzelyalı Kültür Merkezi Sanat Galerisi, İzmir
Ateşin Düştüğü Yer, Türkiye İnsan Hakları Vakfı 20. Yıl Sergisi, Tütün Deposu, Tophane, İstanbul
Crossing the Bridge, Japan x Turkey, Design Festa Galeri, Tokyo
2010
Görünmez Oyun (performans: Satie Çalışıyorum ve fotoğraf serisi: Sahnede bir silah varsa, o bir gün mutlaka patlar), İstanbul 2010 etkinlikleri kapsamında, Tophane, İstanbul.
Kural Yok, Çağdaş Türk fotoğrafından bir seçki, Sanatorium, İstanbul
Kimlikler Lütfen, Cermodern Çağdaş Sanat Merkezi, Ankara
Turist (in)Formation, Galeri K2, İzmir
Mercek Değil Prizma, Çağdaş Türk Fotoğrafı (Komşuluk ve Kusursuzluk Zaman Alır serilerinden bir seçki ile), Kaleidoscope Europe projesi kapsamında, Forum Almeida Eugenio, Evora, Portekiz
Kurtlarla Koşan Kadınlar (Hayatımın Fotoğrafı projesinden bir seçki ile), Fransa’da Türk Mevsimi sergileri kapsamında, Galerie Stimultania, Strasbourg
2009
Geçici Rahatsızlık (Komşuluk serisi ile), İstanbul 2010 / Taşınabilir Sanat etkinlikleri kapsamında gezici sergi, İstanbul
Le Pont – Photos de Galata / Bridge6, (Köprü6 sergisi), Fransa’da Türk Mevsimi sergileri kapsamında, L’Orangerie Sanat Galerisi, Paris
2008
Ne Halin Varsa Gör, Play Studio, İstanbul
Performans Günleri 08 (performans: Bach Çalışıyorum), GalataPerform, İstanbul
2007
Overtures (Fortuna serisi ile), Proje 4L – Elgiz Çağdaş Sanat Müzesi, İstanbul
Back to the Core (performans ve fotoğraf), Garanti Platform, İstanbul
Köprü6; Galata Fotoğrafları, İstanbul Modern Sanat Müzesi, İstanbul
2005
Orsey Tinger – Reddedildi (Murat Germen ile), Fotoğraf Vakfı, İstanbul
2004
Bizden Görünenler. Cumhuriyet Sonrası Türk Fotoğrafından Bir Kesit, İstanbul Modern Sanat Müzesi, İstanbul
2003
İstanbul, Washington
Assos, Assos Mitos Festivali, Behramkale
İyi, Kötü ve Çirkin, İstanbul Performans Günleri, İstanbul
Sanatçı Defterleri, Yapı Kredi Sanat Merkezi, İstanbul
2002
Koridor, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, İstanbul
Sondaj; Türk Fotoğrafında Güncel Projeler, Pamukbank Fotoğraf Galerisi, İstanbul
Kontakt, Pamukbank Fotoğraf Galerisi, İstanbul
60 Yıl, 60 Sanatçı, Dr. Nejat Eczacıbaşı Vakfı Sanal Müzesi, Art-ist Sanat Fuarı, İstanbul
Kıvranış (Video ve projeksiyon dekor / Emre Koyuncuoğlu için), Tiyatro Festivali, Atatürk Kültür Merkezi, İstanbul
Context:Europe 2002 Sanat Festivali, Theater Des Augenblicks, Viyana
2001
Atık, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, İstanbul
2000
Bir Küçücük Sergicik, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul
Hayat Devam Ediyor (Video ve projeksiyon dekor / Emre Koyuncuoğlu için), İzmit Şehir Tiyatrosu, Babylon Performans Merkezi, İstanbul
Ütü Masası (Öykü Potuoğlu, John Cook ve Figen Evren ile performans), Dulcinea Çağdaş Sanat Merkezi, İstanbul
Şapka (fotografik projeksiyon dekor / Işıl Kasapoğlu için), İstanbul Devlet Tiyatrosu, İstanbul
1999
Ayak Takımı (Öykü Potuoğlu ve John Cook ile performans), METU Modern Dans Günleri, Ankara
1998
Mutfak Kazaları (Üç perdeli fotografik projeksiyon dekor / Emre Koyuncuoğlu için), İzmit Şehir Tiyatrosu, İzmit
1996
İstanbul: İnançların Buluştuğu Kent, Milli Reasürans Sanat Galerisi, İstanbul
1992
Bir Varmış, Bir Yokmuş (Uçan Sergi / Hadiye Cangökçe ile), İFSAK İstanbul Fotoğraf Günleri, İstanbul
Emprovizyon (Rütte Fotoğraf Grubu ile), İFSAK İstanbul Fotoğraf Günleri, Fransız Kültür Merkezi, İstanbul
1991
Tek Hücreliler (Hadiye Cangökçe ile), İFSAK İstanbul Fotoğraf Günleri, Fransız Kültür Merkezi, İstanbul
1990
Eşya (Hadiye Cangökçe ile), Bilsak, İstanbul
1988
Turkish Photographers, Belediye Sanat Galerisi, Oslo
Güncelleme: Ocak 2014
Orhan Cem Çetin
Photographer etc.
http://www.orhancemcetin.
